GEGEVENSMANAGEMENT deel IV

 Introductie

In 1980 ben ik in dienst getreden bij KPN. Tot 1987 heb ik in allerlei projecten meegewerkt aan het mega-project Integraal Telecom Informaties Systeem (ITCIS).  Zie Een Integraal Systeem deel I en II.

ITCIS was zoals de meeste integrale systemen een heel zware bevalling, waar we het nog relatief goed van afgebracht hebben. Mijn conclusies van dit zware traject waren

1) Systeemontwikkeling moet veel meer al prototypend gebeuren.

 Om een systeem te kunnen laten bouwen heb je gedetailleerde           specificaties nodig. Het is voor de opdrachtgever lastig om die te beoordelen. De beoordeling gaat veel makkelijker als dat gaat via een aantal prototypes. 

2) Bedrijfsbreed GegevensManagement leek me veelbelovend.

Dit zou een mogelijkheid bieden om systemen die met elkaar moeten samenwerken onafhankelijk van elkaar te ontwikkelen.

In 1987 ben ik overgestapt van de automatiseringsafdeling naar het onderdeel Gegevens Management van het InformatieManagement van  KPN. In 1988 werd ik hoofd van de GM-afdeling, ongeveer 6 personen. 

De afdeling GM bestond al een paar jaar, had vooral onderzoek naar bepaalde systemen en het financiële werkveld gedaan. Ook was er een methode voor gegevensmodellering gekozen: de zogenaamde modellencyclus. Zie hiervoor Gegevensmanagement deel I, II en III. In het onderstaande wordt een globale bekendheid met de terminologie van deze methode bekend verondersteld. 

BedrijfsGegevensModel (BGM)

Het bleek al gauw dat we bezig waren met de vierde poging om bij Telecom tot een succesvol gegevensmanagement te komen, en dat de verwachting was dat we toch wel binnen een jaar met een aanzet tot een bedrijfsbreed gegevensmodel moesten komen. Wat in het BGM staat is conform de modellencyclus maar dient een speciaal doel. Een 'gewoon' gegevensmodel wordt ontwikkeld om te leiden tot een database voor een bepaalde toepassing. 

Het BGM dient om de samenhang tussen de gegevens van het primaire proces van het bedrijf expliciet te maken. 

In Gegevensmanagement deel III, is de methode geïntroduceerd als een communicatiemiddel tussen medewerkers van het bedrijf.  De methode is gebaseerd op verzamelingenleer en de formele logica; maar de communicatie gebeurt in de vorm heeft van een soort gestructureerd Nederlands. Dit heeft het voordeel dat het laagdrempelig is terwijl je door zorgvuldig te structureren de dubbelzinnigheid die in natuurlijke talen altijd op de loer ligt kunt vermijden.

Het BGM vervult een rol als een soort woordenboek van dat gestructureerde taalgebruik waarmee de gegevens die een rol spelen in het  primaire bedrijfsproces kunnen worden beschreven.

De hoofdrol hierbij wordt gespeeld door de entiteittypen, die in deze analogie fungeren als de woorden van dat gestructureerde taalgebruik.

Recapitulatie Entiteittypen

Het begint met het universe of discourse. Het universum waarover een zakelijke discussie wordt gehouden door een groep betrokkenen die daarbij geleid worden door bepaalde doelstellingen. In ons geval is dat een projectgroep met  medewerkers van Telecom en een of meer gegevensmanagers. Het universe kan alles zijn wat met Telecom te maken heeft, en de doelstellingen kan alles zijn wat nodig is om telecommunicatie te kunnen leveren. 

Om praktische redenen zal men steeds focussen op een deelgebied van  het universum en op de doelstellingen die daarbij een rol spelen.

Alles wat onderscheidbaar is van zijn omgeving in dat deelgebied kan als een object beschouwd worden. De doelstellingen helpen om de relevante objecten te selecteren en in te delen in types. 

De doelstelling is bijvoorbeeld het leveren van electrische spanning en stroom, en het objecttype is batterij. Nu volgt onze methode de conventie om alle objecten die opgenomen worden in onze gegevensregistratie aan te duiden als entiteiten.  Elke geregistreerde accu is nog steeds een object, van het objecttype accu. Maar we kennen deze accu individueel bijvoorbeeld met een serienummer. In de registratie zal allicht een verzameling accu's voorkomen. Deze verzameling geven we ook de naam van het objecttype. En daarmee hebben we het entiteittype accu.

Samenwerking rond gegevensmanagement bij Telecom

Een activiteit als gm die de pretentie heeft de informatievoorziening voor de het primaire bedrijfsproces te beïnvloeden moet natuurlijk samenwerking zoeken met alle partijen die deze informatievoorziening gebruiken en beïnvloeden.